Thijs Bingen trofee

Es herinnering aan óze Aad-veurzitter Thijs Bingen reik ’t optoch commitee eine trofee oet aan de meist opvallende deilnaemer.

Aad- en Ereveurzitter Thijs Bingen 1974 – 1999

Thijs waas desennia langk betrókke biej, en ein van de iniesiators en oprichters van Sjtichting Vastelaovesoptoch Remunj.
Wiej det zien gezóndjheid ’t hem sjteeds meujelikker maakde om aan de vergaderingen en de organisasie van de Remunjse Vastelaoves Optoch deiltenaeme, besjloot hae om zien veurzittersfunksie na 25 jaor euvertedrage.
Vanwaege zien grote verdeenste veur óze sjtichting waerde Thijs Ereveurzitter, ein posisie binne de sjtichting wo det hae gaer gebroek van maakde om toch aanwezig te zeen biej de Sjurievergaderingen, Insjriefaovende, Priesoetreikinge en baove al ziene Optoch.
Eine titel binne de sjtichting waovan veer gehaop hadde detter dao nog jaore gebroek van kós make.

In de letste jaore zoog Thijs väöl van zien vrunj en Vastelaoveskammeräöj om zich haer wegvalle.
Wiejwaal hae dit meistal in sjtilte verwerkde, merkde veer duudelik wiej zeer det hem raakte.
Hae vertelde dan gaer en oetgebreid anekdotes euver deze en väöl anger Vastelaovesvrunj, waat döks leidde toet diekke traone en boekpien…. van ’t lache.
Zo waas Thijs, veur hem waas humor de béste pleister veur alle pien.
Thijs waas eine röstige en bedachzame veurzitter en sjlaagde d’r sjteeds weer in om tiedes zien veurzittersjap, het Optochkommietee zo soepel wiej meugelik häör werk te laote doon in de grote onröstige viever van de Remunjse Vastelaovend.
Dit waas meugelik door zien aimabele perseunlikheid, eine resjpektabele sjtaot van deens binne D’n Uul, mér veural door zien aansjtaekelikke leefde veur de Vastelaovend. Veural dit leste haet biej ós in de aafgeloupe jaore de vlam veur de Optoch doon ontbranje en trachte veer om in die sjpaore en in die waerde van óze insjpiererende veurgenger zien werk veurtezette: De grote Remunjse Vastelaovesoptoch

Vriej nao dien “boodsjap veur die nao os komme” oet 1977:
“Vandaag wete veer det veer mér sjtaof zeen, moogs doe vreej höbbe…”.

Dien “jónges” van de Stichting Vastelaovesoptoch Remunj

 ———————————————————————————————————————–

 “Dao is ter – noe zèk ‘et hem maar zelf!”

De optóch van 1903

Waem op vastelaovesmaondaag de optóch door de sjtraote van Remunj zuut trekke, dink det dae altied al getrokke haet. Aevel nieks is minder waor. De remunjse vastelaovend kint waaliswaor ein sjoon en aaj gesjiedenis, mer ouch ein turbulente! Pas nao 1937 kint me sjpraeke van kontinuïteit; daoveur waas diskontinuïteit de regel. Det göldj veur ’t fenomeen optóch net zo good es veur oos vastelaovesvereiniginge.

Twee grote optóchte oet d’n aaje tied trekke de aandach. In 1927 waerde de optóch georganiseerd door Haaj Voot Bie Schtuk (1927-1939). Deze is in de literatuur good besjreve en ouch zeen d’r de neudige foto’s van gepubliceerd. Dan waas t’r in 1903 eine minder bekinde grote optóch, georganiseerd door “Roermond Vooruit’ (1902-1903). In de jaore 70 en 80 van de 19e​ ​ eew zeen d’r geregeld optóchte gewaes, georganiseerd door versjillende vereiniginge, mer diej optóchte mot geer zeen es eine bontje sjtoet van vastelaovesvierders mit maskers. De aajste optóchte datere van 1841, 1847, 1858 en 1868. In diej jaore waerde eders keer ein angere ‘blijde intocht’ oet de rieke remunjse gesjiedenis naogesjpeeld. Det ware dus historiese optóchte diej oojt veur echte prinse ware gehaje, riek gekostumeerd, mer neettemin vastelaovesoptóchte.

Rekonstruksie

Euver de optóch van 1903, waas toet noe toe neet väöl bekind. Det is achteraaf begriepelik. Hae had namelik motte waere herinnerd tösse de twee waereldoorloge, mer det waas geine veurdeilige tied. Door de clericale machspolitiek en ’t focus op sosjale verheffing waas de vastelaovend oet de grasie. Mit hulp van aaj gezétte en inkele drökwirke, wiej de vastelaovesgezét van 1903 en ’t originele optóch programma, is ’t aevel meugelik om ‘t verhaol enigszins te rekonstruere.

“Groote gecostumeerde optocht”

Det begint in … Mesjtreech. Op 9 fibberwarie 1902 trek dao veur ’t eers eine “groote gecostumeerde optocht”. De organisator waas eine veurluiper van de plaatselikke VVV, “Maastricht Vooruit”. De optóch waerde aangepreze es de ‘blijde intocht van prins Carnaval’. Mer leefs 32 plaatselikke vereiniginge deje mit. ’t Waas d’r om te doon zo väöl meugelik vraemp volk in de sjtad te kriege zodet de horeca ein paar ekstra gooj daag had.

Breid remunjs draagvlak

In ’t sosjeteitslaeve ware d’r väöl hertelikke kontakte tösse de twee sjtaej. “Waat diej van Mesjtreech kinne, kinne veer ouch”, motte ein paar ongernaemende luuj oet Remunj gedach höbbe. Op 16 fibberwarie 1902 waerde “Roermond Vooruit” opgerich. ’t Besjtuur besjting oet de here Timmermans (veurzitter), Veith (sikkertaris) en Berbers (sentefoekser). Bolsius, rechter en kamerlid, waas erelid. ’t Draagvlak veur de planne waas breid. Begin 1903 had de vereiniging 680 leje, al eine keer ein “volksfeest” georganiseerd en ein sjloetende begroting.

 Hae kump!

De remunjse optóch sjting gepland veur vastelaovesmaondaag 23 fibberwarie 1903. Volges ’t versjlaag in de gezét van 25 fibberwarie trok t’r veur ’t eers sins lange tied. Det ’t d’r neet eerder van gekomme waas loog aan ein samesjpeel van oorzake: de hoge koste, de mankerende ongersjteuning van de ‘welhebbende klasse’ en ’t mer meujlik kinne komme toet ein inisjatief.

Det zol noe aevel angers oetpakke. Op 14 fibberwarie, ein dieke waek veur ’t grote moment, hadde al 18 vereiniginge häör mitwirking toegezag. De Nieuwe Koerier sjrief:

“De stoet, welke aan de Venlosche poort zal opgesteld worden, zal bestaan uit dertig groepen, terwijl de opluistering zal geschieden door vier fanfares en harmoniegezelschappen. De praalwagen van prins Carnaval belooft iets buitengewoons te worden.” Veer laeze wiejer det reklamewages zolle mitrekke. Op 18 fibberwarie waerde ’t programma definitief gemaak. Det gebeurde op ein tweede vergadering in kefee De Unie aan de mért.

Drökkergezelle ongerein

Bie gelaegenheid van de optóch waerde ouch ein vastelaovesgezét oetgegaeve. De remunjse drökkerspetreuns, diej zellefs mit eine wage in de optóch mitreje, hadde zich bie-eingegoojd om dees gezét te make. ’t Waas ein einmaolige en op zichzellef sjtaonde oetgaaf, diej nieks mit de Flarusse of de Schmookers van doon had. Waem det bewaert, wit neet wo d’r van sjprik.

Programma van 44 punte

Ouch waerde ein programma gedrök en versjpreid. Door ein gelökkig toeval is dit programma in 2011 in mien bezit gekomme. ’t Is eine rood gekleurde, noe äörtelik fletse, reifel pepier dae veur 3 cent verkoch waerde. De optóch had ein motto det sjterk aan de motto’s van de Flarusse duit dinke: “Dao is ter – noe zèk ‘et hem maar zelf!” Veur de res is de teks opgemaak in ’t Nederlandjs. Op ‘Vastenaovonds-Maandag’ om ‘1 1⁄4 uur precies’ zol ‘Prins Carnaval van Keulen’ aankomme. De sjtoet zol om ‘1 1⁄2 uur’ beginne te trekke. Waem nao 2 oer aansjloot zol neet meer mitdoon veur de prieze.

’t Programma telt 44 nommers, waat toch al weer get meer is es de verwachte 30. De route veurde van ’t Venlose plein door de Sjteeg nao de Zjwamakersjtraot, Mért, Vérkesmért, Sjteinwaeg, Paredissjtraot, Neersjtraot, Brögksjtraot, Wérf, Kraanport, Mért, Mértsjtraot, Neersjtraot, Zjwartbrooksjtraot, Wullem-II-singel, Hamsjtraot, Pollartsjtraot, Heiligegeissjtraot, Schoemaekerssjtraot, Sjteinwaeg, Munsterplein, Sjuiteberg, Kapellerport, Wullem-II-singel, Godsweerdersingel en trök nao de Venlose Port. Sjtiekem frappeert mich wo d’r neet kwaam: Kruutshere, Achtermegaard, ’t Begienhaof …

Eine deskundige jury, besjtaonde oet de here Van Beurden (veurzitter), Moorman, Van de Schuit, Berens en Lücker, zol de deilnaemers beoordeile. Veur de priesoetrooping kwaam me bie-ein in ’t sjieke Munsterhotel (wo noe de Douglas ligk).

Versjlaag

Op asselegoonsdaag kwaam De Nieuwe Koerier nog net gein wäörd tekort om de optóch te besjrieve: “Wat te zien was, was degelijk, prettig, opwekkend en jolig. De Zang- en Muziekvereeniging, het Mannenkoor, de Slachters, de Drukkers kwamen flink voor den dag, De eerste wagen, een prachtstuk, gaf Margaretha van Parma met de Hollandsche edelen en hun gevolg te zien. De costuums, de wagen bespanning, alles was historisch, juist en gloedfrisch. (…) Een imposante stoet vormden de mannen van Breidel, een prachtige caricatuur de leden van het Mannenkoor, met hunnen kleinen dirigent, terwijl de drukkers met  de mooie figuur van Laurens Koster flink voor den dag kwamen. (…) Concordia, de oude nog steeds frissche gymnastiekvereeniging heeft een verrassend nummer geleverd; (…) op fietsen trokken een visch en een tweeling rond; de Schmookers, die altijd trouw op hun post zijn en steeds zorgen voor een vermaak in onze stad, waren ook vertegenwoordigd met hunne kapel. Dat zij meer vermoeid waren dan hunne paarden, behoeft niet gezegd. (…) Noemen wij nu nog den wagen van Prins Carnaval, waarin Ridder den Rooijen als Jocusvorst troonde, dan heeft men een flauw overzicht van wat er in Roermond te zien was.” De deilname van reklamewages waas euveriges taegegevalle.

De vermeujdheid van de Schmookers kint waere verklaord oet ’t feit det zie de aovend van teveure toet in de late uurkes op häöre tradisjonele vastelaovesbal hadde gedans. Maar det deerde neet. Ze vele in de prieze mit de 1e​ ​ pries veur de ‘groepen te paard.’

Aan ’t inj van ’t versjlaag sjprik de gezét de haop oet det ‘Roermond Vooruit’ zol greuje en bleuje ‘tot heil onzer stad’. Det haet helaas neet zo moge zeen. Nao de optóch van 1903 verdwient de vereiniging van ‘t toneel.

Jean-Philippe Laugs, 25-1-2012

De optóch van 1927

De eerste Remunjse vastelaovesoptóch 

(nao aafloup van d’n verschrikkelikken oorlog)

Veer zeen verwind. Sins 1946 is ‘t geweun gewaore: op vastelaovesmaondaag trék de optóch door de Remunjse sjtraote en in de kefees is ’t fees. Veur väöl luuj is dae vastelaovesdaag juus daorom de sjoonste. Allein in 1991 trók de optóch neet, en det kwaam door de sjtórm. Det waas raar …

Alles bie-ein zólle veer haos vergaete det optóchte veur de oorlog van ’40-’45 neet regel mér oetzonjering ware. ’t Ging tösse de twee ‘waereldsjlaegerieje’ gaaroet neet good mit ‘t fees. D’r waas taegewirking vanoet de poletiek, de kirk waas fel taege, d’r waas minder animo en luuj hadde neet väöl te makke – ouch toen waas de konjunktuur neet super.

De verschrikkelikke oorlog (’14-’18)
’t Is aan ein hándjvol troewe, vásberaoje en neet bang oetgeválle vastelaovesvierders oet oos sjtad te danke gewaes det t’r in 1927 eindelik dae eerste optóch kwaam “… nao aafloup van d’n verschrikkelikken oorlog”; daomit waerde de oorlog van ’14-’18 bedoeld. ’t Keuninkriek der Nederlénj waas neutraal gebleve en had neet hove vechte, mér doon bie Bélsj en Pruuses had Remunj de volle lás geveuld van aafgebraoke verkeer, truukloupende hánjel en kontakte, vluchtelinge, deserteurs, tekorte, krankheid en malaise.

Ein comité (1924)
D’r waas in diej jaore in Remunj überhaup mér min te láche gewaes, es de Schmookers in 1915 neet hadde besjlaote om toch häör vastelaovesgezét oet te bringe, taege alle verbaoje in.
De geistelikke vader van ’t Zjwetskammezaol, de Schmooker Felix Routs, zól in 1927 ouch mit d’n optóch de kér trékke es veurzitter van ’t carnaval-comité. Al sins 1924 waas dit comité aktief. ’t Genoot breije sjteun binne de Remunjse samelaeving en ging veur de vastelaovend op de barrikade. Angere bekinde name in ’t comité ware Charles Drent, Driek Rademakers en Robert Heijnen. Häör veurnaamste argument veur de optóch waas det dae géldj in ‘t laedje zól bringe bie de Remunjse horeca.

Eerste poging (1925)
De eerste poging om eine optóch te organisere, in 1925, mislökde omdet eine onwillige gemeinteraod ‘t verzeuksjrif neet in behánjeling noom. De breef bleef net zo lang ligke toetdet ’t te laat waas. Det leverde grote onmin op. Names ’t carnaval-comité kruutsde de Charles Drent de daeges mit de good-kattelieke wethajer Beckers, dae ouch de baas van de gezét waas. Beckers waas emes om raekening mit te haje! Mér Drent waas neet bang. Det leverde ein komies-pittige breefwisseling op diej ederein mit kós laeze in de gezét. De twee kemphane keimde zich in ’t aopebaar.

Opnuuj mislök (1926)
’t Mót waere gezág: in 1926 waas Beckers neet meer de boeman mér sjteunde hae de inisjatieve. D’r waas zellefs veur subsidie gezorg! Helaas broke ‘t sjtórmwaer en de landelikke watersnood mit zien sjlachoffers de feesvierders op. De optóch waerde inkele daag vanteveure aafgeblaoze. Alle meujte waas (… helaas …) veur nieks gewaes. Mit ein sirkulaer waerde de Remunjse burgeriej ingelích:

“Prins Carnaval heeft gisterenavond in een rondschrijven aan de inwoners van Roermond medegedeeld, dat hij Vastenavondmaandag zijn voorgenomen intocht te Roermond niet zal houden. Hij eerbiedigt de zienswijze der autoriteiten dezer stad en verheugt zich reeds in de ontvangst van het volgend jaar, waarvoor hem nu reeds een uitnodiging gewerd. Na dit waardig afscheid van de burgerij van Roermond zal zijne verwelkoming in ons midden het volgend jaar des te aangenamer zijn.”
[De Nieuwe Koerier, 30 jannewarie 1926]

Sjeepsréch: Haaj Voot Bie Schtök (1927)
In ’t nuuje jaor waas ’t dan eindelik zo wied! ’t Carnaval-comité had ongertösse de naam “Haaj Voot Bie Schtök” aangenómme. Waat hit! In ’t Zjwetskammezaol kondigde ‘t aan: ‘groote gemaskerde optocht, op vastenavond maandag ten 2 ure n.m., 800 deelnemers’. Van deze optóch zeen inkele foto’s behaje gebleve diej zeen aafgedrök in ’t tiedsjrif “Ons Zuiden”.

Bie de Electriese Drökkerie van Leo Reijners waerde eine feesgids gemaak “Bie gelaigenheid van den eerste vastelaoves-optoch (nao aafloup van de verschrikkelikken oorlog)”. Veur 15 cent kreeg de kuiper ’t prográm van d’n optóch, de téks van de vastelaovesschlager, de deensregeling van trein en tram en heel väöl sjaele wazel en wauwel, möpkes en wazel-advertensies (‘leert sjtottere, det kumpt good van pas es geer de Charleston dans’).

De optòch waas 25 groepe groot. Alles waat in Remunj get veursjtèlde, deej mit: ongermeer de hermenie en de meziekvereiniging; de famfaars van de Kepél, oet Maerum en oet Leeve; St. Cornelius, de sjötterie, All Right (de fietsklup wo Charles Drent sikkertaris van waas), de dansklup, de pósdoeve-vereiniging … De sjtoet waerde geäöpend door de marechaussee en de pliesie-kommissaris. Aafsjloeter waas de ‘hofstoet en wagen van Prins Carnaval’. Midden-in dees sjoon parade, es nommer 13, reeje De Schmookers, es de peetvaders van ‘t fees. De route veurde dwaers door de sjtad. ’t Waas ein suukses en me had d’r veur mótte vechte.

… Opnuuj gein subsidie (1928)
In 1928 kós de vastelaovesoptóch aevel al neet meer raekene op sjteun vanoet de gemeinteraod. De kattelieke pers waas in de optòch van 1927 belachelik gemaak (!) en me vónj det det geine pás goof. De sjtömming in de raod veel oet taege de gevraogde subsidie, mit 8 taege 7. Haaj Voot Bie Schtök trók de logiese konklusie en besjloot om op de bals te gaon kollektere, zodet d’r veur 1929 genóg fondse in kas zólle zeen. De kollekte bie Schmookers, Amicitia, H.V.B.S. en All Right – allemaol liberaal gezinde vereiniginge – leverde ruum 110 gölje op.
De insigste optóch dae in 1928 trók, waas ’t bloomecorso veur keuningin Wilhelmina en häör jubilerende moder, Emma.

Jean-Philippe Laugs Remunj, 30 jannewarie 2013